ÖZ

Alzheimer Hastalığı (AH), amiloid beta plaklarının ve hücre içinde hiperfosforile mikrotübül ilişkili proteinin birikimi sonucu meydana gelen nörofibriler yumaklar ile karakterize olan geri dönüşsüz bir nörodejeneratif hastalıktır. AH patolojisinin anlaşılması ve yeni terapötik yöntemlerin geliştirilmesinde deneysel AH modelleri kritik önem taşırlar. Ancak çalışmalar, temel araştırmalar sonucu elde edilen verilerin klinik çalışmalarda oldukça düşük oranda başarı gösterdiğini ifade etmektedir. Dolayısıyla literatürde bulunan modellerin güçlü ve zayıf yanlarının değerlendirilmesinin ve çalışmaların hastalığın farklı yönlerini kapsayıcı modellerle gerçekleştirilmesinin potansiyel tedavilerin başarılarını artıracağı öngörülmektedir. Bu makalede, farklı in vivo ve in vitro AH modellerinin patolojik ve moleküler özellikleri ele alınmış ve bu bağlamda geleneksel olarak kullanımda olan transgenik hayvan modelleri ile kanser hücrelerinin nöral farklılaştırmalarına dayalı yöntemlere ek olarak güncel hücre kültürü çalışmalarının odak noktaları olan indüklenebilir kök hücre kökenli organoid yapıları ve nöral öncül hücre kaynaklı AH modelleri karşılaştırılmıştır.