ÖZ

Sağlık hizmetleri, bireylerin sağlık düzeyinin korunması, iyileştirilmesi ve hastalıkların tedavi edilmesi amacıyla sunulan profesyonel tıbbi bakım ve destekleri ifade etmektedir. Sağlık hizmetlerinde performans değerlendirmesi, hizmet kalitesinin arttırılmasına ve maliyetlerin azaltılmasına olanak tanımaktadır. Performans değerlendirmelerinde en sık başvurulan yöntemlerden biri teknik etkinlik skorunun ölçülmesidir. Bu ölçüm sayesinde ülkeler sağlık sistem performanslarının etkin olup olmadığını görebilmekte, sağlık hizmetlerine ayrılan kaynakların etkinliğini değerlendirebilmekte ve bu doğrultuda ilgili önlemler alabilmektedir. Bu çalışmanın temel amacı, yüksek gelirli ve üst-orta gelirli 110 ülkenin sağlık sisteminin teknik verimliliğini ölçerek politika yapıcılara kanıta dayalı sağlık politikaları oluşturmalarında yol gösterici olabilmektir. Dünya Bankası veri tabanından elde edilen 110 yüksek ve üst-orta gelirli ülkenin günümüze en yakın tarihli ikincil verileri kullanılarak Stokastik Sınır Analizi yöntemiyle teknik etkinlikleri değerlendirilmiştir. Çalışmada doğumda beklenen yaşam süresi ve bebek ölüm hızı olmak üzere iki farklı bağımlı değişken kullanılarak ayrı ayrı teknik skorların hesaplandığı iki farklı model kullanılmıştır. Doğumda beklenen yaşam süresi kullanılan model 1’de Tayland ve Japonya başta olmak üzere toplamda 12 ülke en verimli bulunurken, bebek ölüm hızı kullanılan model 2’de ilk üç ülke sıralaması Singapur, Bahreyn ve Montenegro şeklindedir. Her iki skor göz ününde bulundurulduğunda Bahreyn, Singapur, Tayland, Japonya ve Kore verimlilik sıralamasında ilk beşte yer almaktadır. En verimsiz ülkeler ise model 1’de Türkmenistan, Dominik ve Azerbaycan; model 2’de ise Namibya, Güney Afrika ve Nauru’dur. Her iki model de göz önünde bulundurulduğunda en verimsiz ülke sınıflandırılmasında Nauru, Moldova, Türkmenistan, Güney Afrika ve Gürcistan ilk beşte yer almaktadır.